Dəmir qandakı hemoglobinin tərkibində işləyərək oksigenin bədənimizdə yayılmasına kömək edir. Hemoglobin vasitəsilə oksigen ağciyərlərdən toxumalara daşınır və hüceyrələr normal işləyə bilir. Əgər bədəndə dəmir çatışmazlığı olarsa, toxumalar kifayət qədər oksigen ala bilmir və bu yorğunluq, zəiflik, başgicəllənmə və diqqət dağınıqlığı ilə özünü göstərir.

Uzun müddətli dəmir çatışmazlığı anemiyaya səbəb olur. Anemiya fiziki və zehni fəaliyyətin zəifləməsinə, immunitetin düşməsinə və ümumi sağlamlığın pozulmasına gətirib çıxara bilər.

2. Enerji və Hüceyrə Fəaliyyəti

Dəmir yalnız qan üçün vacib deyil. O, əzələlərdə mioglobin və bir çox fermentlərin tərkibində də fəaliyyət göstərir. Bu fermentlər hüceyrələrdə enerjinin yaranmasına, toksinlərin neytrallaşdırılmasına və hüceyrələrin qorunmasına kömək edir.

Dəmir çatışmazlığı zamanı bədən daha az enerji istehsal edir. İnsanlar gündəlik işlərdə daha tez yorulur, fiziki və zehni fəaliyyətləri azalır, diqqət toplamaq çətinləşir.

3. Dəmir və İmmun Sistem

Dəmir immun sisteminin normal işləməsi üçün də həyati rol oynayır. Makrofag və limfosit kimi immun hüceyrələri dəmirdən istifadə edərək bədəni bakteriya və viruslardan qoruyur.

Amma diqqət etmək lazımdır: çox dəmir də zərərlidir. Orqanizmdə artıq dəmir sərbəst radikalların yaranmasına səbəb olur, bu da hüceyrələrin zədələnməsinə gətirib çıxara bilər. Buna görə dəmir balansını qorumaq həm azlıqdan, həm də artıqdan qorunmaq üçün vacibdir.

4. Dəmirin Mənbələri və Udulması

Dəmir qida vasitəsilə qəbul olunur:

• Heme dəmir: Ət, balıq və toyuq kimi heyvan mənşəli qidalarda olur. Bu növ dəmir bədən tərəfindən daha yaxşı mənimsənilir.

• Non-heme dəmir: Bitki mənşəli qidalar, paxlalılar və tərəvəzlərdə olur. Onun sorulması C vitamini ilə artır, amma qəhvə və çay kimi içkilər udulmasını azalda bilər.

Düzgün qidalanma və dəmir qəbulunun optimallaşdırılması bədənin enerji səviyyəsini, immun sistemini və ümumi sağlamlığı qorumağa kömək edir.

5. Dəmirin Sağlamlığa Faydaları

• Anemiyanın qarşısını alır

• Enerji səviyyəsini artırır və yorğunluğu azaldır

• Zehni fəaliyyəti və diqqəti gücləndirir

• İmmun sistemini dəstəkləyir

• Ürək-damar sağlamlığını qoruyur

• Beyin funksiyalarının normal işləməsinə kömək edir

6. Nəticə

Dəmir balansının qorunması yalnız anemiyanın qarşısını almaq üçün deyil, həm də bədənin bütün sistemlərinin normal işləməsi üçün vacibdir. Sağlam həyat üçün düzgün qidalanma, dəmir qəbulunun optimallaşdırılması və balansın qorunması önəmlidir.

Bəzən sağlamlığın açarı, enerjinin və diqqətin əsas tərkibi sadəcə bir mikroelementdə – dəmirdə gizlənir.